Ngày 22/7, một buổi làm việc quan trọng đã diễn ra giữa Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, do ông Nguyễn Hoàng Mai, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội làm Trưởng đoàn, với UBND TPHCM. Mục đích của buổi làm việc là để tìm hiểu thông tin và thực trạng quản lý nhà nước về thuốc, thực phẩm cũng như công tác kiểm tra, thanh tra, phát hiện và xử lý thuốc giả, thực phẩm giả tại Thành phố.
Ông Nguyễn Hoàng Mai cho biết, thông qua buổi làm việc này, Đoàn khảo sát mong muốn nhận diện những hạn chế và khó khăn trong hệ thống pháp luật và trong tổ chức thực hiện về dược và an toàn thực phẩm. Từ đó, có thể đề xuất những giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống thuốc giả, thực phẩm giả.
Các cơ quan chức năng của TPHCM đã nhận định rằng tình hình sản xuất và kinh doanh hàng giả hiện nay diễn ra rất phức tạp với nhiều phương thức và thủ đoạn tinh vi. Các cơ sở sản xuất hàng giả thường tự tạo mẫu sản phẩm không được cấp giấy đăng ký lưu hành, tự đặt tên cơ sở sản xuất, in số đăng ký hoặc số công bố sản phẩm giả. Chúng cũng sử dụng mã vạch, mã QR giả, tem chứng nhận sản phẩm giả để đánh lừa các cơ sở bán lẻ và người tiêu dùng.
Một yếu tố khác làm cho hoạt động quản lý và giám sát trở nên khó khăn hơn là sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, mạng xã hội và các kênh bán hàng trực tuyến. Điều này đã khiến việc quản lý và giám sát việc quảng cáo và mua bán hàng hóa trên không gian mạng gặp nhiều khó khăn.
Để ngăn chặn tình trạng sản xuất và kinh doanh hàng giả, trong thời gian qua, Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389) của TPHCM đã triển khai nhiều đợt ra quân đấu tranh phòng chống tội phạm về sản xuất kinh doanh hàng gian, hàng giả trên nhiều lĩnh vực. Thành phố cũng đã tăng cường tổ chức các đợt kiểm tra liên ngành, định kỳ và đột xuất với sự tham gia của các cơ quan như Sở Y tế, Công an, Quản lý thị trường,… để tập trung kiểm tra các cơ sở có dấu hiệu nghi vấn.
Để ngăn chặn thuốc giả và thực phẩm giả, UBND TPHCM đã chỉ đạo Sở Y tế tăng cường phối hợp với Sở Công Thương, Sở Văn hóa và Thể thao để kiểm soát việc kinh doanh và quảng cáo qua mạng xã hội và sàn thương mại điện tử. Đồng thời, công khai danh sách và vị trí các cơ sở vi phạm trên nền tảng số để người dân tra cứu và giám sát.
Tại buổi làm việc, TPHCM đã kiến nghị Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét sửa đổi Bộ luật Hình sự. Cụ thể, kiến nghị mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt, cũng như bổ sung mức xử phạt nặng đối với hành vi tiếp tay và bao che cho hoạt động sản xuất và kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân dân.
Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Dũng cho biết, Thành phố sẽ tổng hợp các ý kiến tại buổi làm việc và gửi báo cáo chính thức của Thành phố cho Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội. Đồng thời, mong muốn các kiến nghị của Thành phố sẽ được Đoàn công tác đề xuất trong Phiên giải trình của Ủy ban Văn hóa và Xã hội và Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường. Qua đó, sẽ tạo ra hành lang pháp lý cho các địa phương trên cả nước triển khai thực hiện.
Trong 18 tháng qua (từ tháng 1/2024 đến tháng 6/2025), các lực lượng chức năng trong Ban Chỉ đạo 389 của Thành phố đã kiểm tra hơn 27.700 doanh nghiệp và cơ sở. Qua đó, đã phát hiện và xử lý 1.475 vụ vi phạm liên quan đến hàng giả, trong đó có nhiều vụ là thuốc và thực phẩm chức năng. Công an TPHCM cũng đã triệt phá 9 vụ việc sản xuất và buôn bán thuốc giả.