>> “Bùng nổ” tín dụng xanh, trái phiếu xanh

Không thể nằm ngoài xu hướng xanh

Tăng trưởng kinh tế cần đi đôi với phát triển bền vững. Trên thế giới, đã có nhiều trường hợp tập trung phát triển sản xuất, kinh tế nhưng lại bỏ qua vấn đề bảo vệ môi trường và tất nhiên, đã có nhiều bài học đắt giá sau đó.

Để tiếp cận tín dụng xanh, bản thân các doanh nghiệp cũng cần chuyển đổi hoạt động sản xuất, kinh doanh sao cho phù hợp với các yêu cầu nghiêm ngặt của thị trường và toàn cầu

Phát triển bền vững không chỉ là vấn đề của một quốc gia, đó là câu chuyện toàn cầu. Khi các nhà đầu tư nước ngoài chú trọng vào các danh mục đầu tư xanh nhiều hơn, người tiêu dùng muốn mua các sản phẩm, dịch vụ không gây tổn hại đến môi trường. Do đó, tăng trưởng lợi nhuận đi đôi với phát triển bền vững là điều cần thiết. Chuyển đổi xanh sẽ giúp chúng ta phát triển nhanh hơn. Các sản phẩm tài chính xanh sẽ tạo điều kiện, kích hoạt nguồn vốn xanh cho hoạt động đầu tư, kinh doanh bền vững trên thị trường.

Tuy nhiên, để tiếp cận tín dụng xanh, bản thân các doanh nghiệp cũng cần chuyển đổi hoạt động sản xuất, kinh doanh sao cho phù hợp với các yêu cầu nghiêm ngặt của thị trường và toàn cầu, từ đó họ sẽ có thể nắm bắt được nhiều cơ hội, đặc biệt là dòng vốn FDI “xanh”.

Ngân hàng cũng là một cá thể trong nền kinh tế, cũng không thể vận hành ngoài xu hướng bền vững chung của thị trường. Khi các ngân hàng liên tục cho ra mắt các sản phẩm tài chính xanh dành cho khách hàng, cuộc cạnh tranh này sẽ giúp hoàn thiện và đa dạng hóa các sản phẩm bền vững, không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn xanh, mà bản thân doanh nghiệp, nhà đầu tư, khách hàng cá nhân cũng sẽ có nhiều lựa chọn hơn phù hợp với nhu cầu. Nhờ thế, ngành tài chính – ngân hàng sẽ ngày càng nêu cao vai trò và có những đóng góp tích cực cho Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Việt Nam.

Bà Lương Phương Mai

Tôi hy vọng, Chính phủ và các Bộ ngành sẽ sớm ban hành chặng đường giảm phát thải với mục tiêu cụ thể cho các ngành phát thải cao, cũng như các quy định hỗ trợ phát triển bền vững trong các ngành này. Khi các khung pháp lý hỗ trợ phát triển bền vững trở nên rõ ràng hơn, tôi tin rằng, khối doanh nghiệp năng động của chúng ta sẽ đi trước đón đầu để được hưởng những lợi ích từ các cơ chế pháp lý này.

Hiện Chính phủ đang soạn Dự thảo quy định về tiêu chí môi trường và việc xác nhận đối với dự án được cấp tín dụng xanh. Đây là một bước tiến đúng hướng để tạo minh bạch cho thị trường, hỗ trợ các tổ chức tín dụng rút ngắn khoảng cách kỹ thuật trong tài trợ xanh đối với các dự án phát triển bền vững và ngăn chặn rủi ro “tẩy xanh” hiệu quả.

Chúng tôi rất mong đợi quy định này sớm được ban hành, cùng với việc chỉ định các tổ chức uy tín cung cấp các chứng chỉ xanh dựa trên các tiêu chuẩn kỹ thuật tương ứng với các mục tiêu giảm phát thải.

Ngoài ra, việc cân nhắc thuế carbon cho các ngành phát thải cao và sự ra đời thị trường tín chỉ carbon tự nguyện là cần thiết. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể thấy những rủi ro và cơ hội trong quá trình chuyển dịch sang nền kinh tế phát thải các bon thấp và chuyển hóa “green premium” (những ưu đãi/lợi thế đạt được nhờ định hướng xanh) thành lợi ích kinh tế cụ thể.

>> Làm sao để doanh nghiệp mặn mà với tín dụng xanh?

Chủ động thay đổi

Từ góc độ ngân hàng, HSBC Việt Nam đã bắt đầu triển khai các hoạt động tín dụng xanh cho doanh nghiệp từ năm 2017 và đến năm 2019, chúng tôi có sản phẩm xanh đầu tiên cho khách hàng cá nhân. Danh mục sản phẩm xanh của HSBC liên tục phát triển, bao gồm cả tín dụng, trái phiếu, tiền gửi,…

Nghiên cứu của HSBC cho thấy, Việt Nam được xếp hạng là điểm đến đầu tư tốt nhất cho năng lượng tái tạo ở ASEAN

Năm 2022, HSBC cam kết hỗ trợ thu xếp 12 tỷ USD tài trợ trực tiếp và gián tiếp cho các hoạt động phát triển bền vững tại Việt Nam đến năm 2030. Cho đến nay, HSBC đã đạt được khoảng 13% mục tiêu này, thông qua việc hợp tác hiệu quả với các doanh nghiệp trong và ngoài nước như Vingroup/Vinfast, Đông Hải Bến Tre, REE, Viettel IDC, Leo Việt Nam,… Đây là những doanh nghiệp có ảnh hưởng nhất định, việc chuyển đổi xanh của họ sẽ giúp các lĩnh vực của nền kinh tế phát triển bền vững hơn.

Ngoài ra, thời gian vừa qua, HSBC cũng đã trao đổi Bản Ghi Nhớ (MOU) chương trình hợp tác về môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp (ESG) với Bộ Tài nguyên và Môi trường. Theo đó, HSBC Việt Nam sẽ hỗ trợ Bộ TN&MT xây dựng phương pháp tiếp cận thực tế trong việc hiện thực hóa các chiến lược cho phù hợp với các mục tiêu phát thải ròng bằng “0” của Việt Nam, cũng như xây dựng cơ cấu để mở ra các nguồn tài chính quốc tế nhằm hỗ trợ các mục tiêu này.

Như vậy, các doanh nghiệp nên có sự chuẩn bị nghiêm túc cho chiến lược phát triển xanh chứ không chỉ để tiếp cận nguồn vốn xanh. Nguồn vốn xanh chỉ là một phương tiện để doanh nghiệp hiện thực hóa chiến lược phát triển xanh của mình.

Ví dụ, về nguồn lực, tôi nghĩ rằng phát triển xanh cần sự tư duy và chia sẻ trách nhiệm từ cấp quản lý tới vận hành, xuyên suốt các khâu từ chiến lược, thu mua nguyên liệu, sản xuất, phân phối,… chứ không chỉ là việc của phòng tài chính kế toán.

Mặc dù các quy định hiện hành chưa tạo sức ép cho doanh nghiệp phải chuyển dịch xanh, nhưng các doanh nghiệp nên chuẩn bị tâm lý. Một khi những thay đổi pháp lý đó xảy ra, có thể diễn ra với tốc độ rất nhanh và quy mô lớn. Do đó, doanh nghiệp nên chủ động nghiên cứu các xu hướng giảm phát thải trong ngành để tìm những hướng đi tiên phong mới, thay vì bị động trước các thay đổi pháp lý.

*Bà Lương Phương Mai, Giám đốc Khối Khách hàng Doanh nghiệp lớn Khu vực phía Nam và Bất Động Sản, HSBC Việt Nam

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> IMF cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế châu Á

Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), tiềm năng tăng trưởng của Trung Quốc đã giảm xuống mức có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tầm nhìn phát triển của quốc gia này. Cụ thể là mục tiêu tăng gấp đôi GDP và trở thành một quốc gia thịnh vượng vào năm 2035.

Tiềm năng tăng trưởng của Trung Quốc đã giảm xuống mức có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tầm nhìn phát triển của quốc gia này

Cảnh báo này là lần thứ hai IMF đưa ra nhằm kêu gọi đội ngũ lãnh đạo Trung Quốc cải cách để duy trì tăng trưởng. “Tiềm năng tăng trưởng của Trung Quốc đã bắt đầu giảm và một số cơn gió ngược cho thấy nó sẽ tiếp tục chậm lại, vì vậy, cần phải cải cách toàn diện mô hình tăng trưởng của đất nước”.

Mặc dù tổ chức có trụ sở tại Washington đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay lên 5,2% từ mức 4,4% trước đó, nhưng IMF vẫn lo ngại về triển vọng trung và dài hạn. Tăng trưởng tiềm năng của Trung Quốc đã giảm từ mức cao nhất khoảng 10% trong giai đoạn 2005-2006 xuống còn 4,7% vào năm 2021 và có thể giảm xuống mức trung bình khoảng 4% trong 5 năm tới, thậm chí trung bình 3% trong giai đoạn 2028-2037.

Những trở ngại lớn mà nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới phải đối mặt là dân số giảm, lực lượng lao động già đi và năng suất tổng hợp chậm lại. Đội hình lãnh đạo kinh tế mới của Trung Quốc cũng phải giải quyết các rủi ro tiêu cực như sự phân mảnh địa kinh tế và giảm trao đổi kiến thức công nghệ trong bối cảnh Mỹ – Trung tách rời công nghệ.

Báo cáo của IMF nhấn mạnh: “Những yếu tố cấp bách này cho thấy sự cần thiết phải tái cân bằng từ mô hình tăng trưởng dựa vào đầu tư sử dụng nhiều carbon, hướng tới các động lực tăng trưởng xanh, tăng trưởng bền vững hơn, đặc biệt là tiêu dùng”.

>> Vì sao Trung Quốc tái cấu trúc BRI?

Chính quyền Trung Quốc đang có ý định ổn định nền kinh tế sau khi ghi nhận mức tăng trưởng GDP trung bình là 4,5% trong giai đoạn 2020-2022, thấp hơn ước tính thị trường về mức tăng trưởng tiềm năng 5-6%.

IMF đã cảnh báo rằng, các chính sách tín dụng nên tập trung vào những biện pháp khuyến khích dựa trên thị trường, vì việc nới lỏng tín dụng có khả năng tạo ra một tỷ trọng lớn hơn trong đầu tư mới

Trong bối cảnh Bắc Kinh nỗ lực ổn định nền kinh tế, các ngân hàng Trung Quốc đã phát hành khoản vay trị giá kỷ lục 4.900 tỷ Nhân dân tệ (720 tỷ USD) trong tháng 1, với phần lớn là hình thức cho doanh nghiệp vay trung – dài hạn. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) cũng cho biết, tốc độ tăng trưởng M2 – thước đo tổng quát cung tiền đạt 12,6%, cao nhất kể từ tháng 4/2016.

Tuy nhiên, báo cáo của IMF đã cảnh báo rằng, các chính sách tín dụng nên tập trung vào những biện pháp khuyến khích dựa trên thị trường, vì việc nới lỏng tín dụng có khả năng tạo ra một tỷ trọng lớn hơn trong đầu tư mới, gia tăng từ các công ty có năng suất tương đối thấp.

Các yêu cầu hành chính đối với tăng trưởng khoản vay, yêu cầu định giá khoản vay hoặc các tính năng phi thị trường khác có thể tạo ra sự không nhất quán với việc bảo lãnh cho vay và quản lý rủi ro, làm tăng nguy cơ chênh lệch giá và rủi ro tài chính.

Việc triển khai đội ngũ lãnh đạo mới có thể báo trước một cách tiếp cận mới đối với việc lập kế hoạch trung và dài hạn, đồng thời điều chỉnh các chính sách hiện có để đảo ngược tình trạng suy giảm kinh tế.

Trung Quốc cần duy trì tốc độ tăng trưởng ít nhất 4,8% trong 13 năm tới để tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế vào năm 2035. Nhưng để làm như vậy, các nhà phân tích cho rằng, Trung Quốc phải hành động đối với một loạt vấn đề, bao gồm làm thế nào để hồi sinh tinh thần kinh doanh, củng cố niềm tin của thị trường và giải quyết các vấn đề cấu trúc từ bên trong.

Cuộc tham vấn Điều 4 hàng năm của IMF với Trung Quốc tin rằng, vẫn còn dư địa đáng kể để tái cân bằng nền kinh tế, bao gồm các lĩnh vực như cải cách doanh nghiệp nhà nước, nền kinh tế xanh, giải quyết các vấn đề nợ địa phương và bảo vệ sự ổn định tài chính.

Đáp lại điều này, Bắc Kinh bày tỏ sẽ thúc đẩy việc loại bỏ sự bảo hộ và độc quyền hành chính của địa phương, đồng thời đẩy nhanh sự phát triển của một thị trường quốc gia thống nhất. Đồng thời cam kết tạo ra sân chơi bình đẳng cho tất cả các loại hình doanh nghiệp và tiếp tục cải cách sở hữu trong các doanh nghiệp nhà nước.

Bên cạnh đó, IMF cũng khuyến khích hoãn tuổi nghỉ hưu, giảm tỷ lệ đầu tư trên GDP, cải cách doanh nghiệp nhà nước và thúc đẩy giáo dục, đổi mới. “Các cải cách được ước tính sẽ nâng mức GDP thực tế lên khoảng 2,5% vào năm 2027 so với kịch bản cơ sở và khoảng 18% vào năm 2037, với phần lớn lợi ích đến từ các cải cách nâng cao năng suất”, báo cáo cho biết.

Nghiên cứu của IMF đánh giá, cứ mỗi 1% giảm khả năng di chuyển do chiến lược Zero Covid của Trung Quốc dẫn đến GDP giảm 0,67 điểm phần trăm trong 3 năm qua và doanh số bán lẻ giảm 1,6 điểm phần trăm so với trước đại dịch. Thu nhập khả dụng của hộ gia đình bị ảnh hưởng ở mức độ thấp hơn, với mỗi sự suy giảm 1% về khả năng di chuyển dẫn đến thu nhập khả dụng bình quân đầu người giảm 0,4%.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> “Rộng cửa” cho tín dụng xanh

LTS: Việt Nam đang tích cực triển khai lộ trình sửa đổi, bổ sung khuôn khổ pháp lý nhằm huy động nguồn tài chính xanh, công nghệ xanh và khuyến khích hoạt động sản xuất và đầu tư xanh, thực hiện chuyển đổi xanh.

Tăng trưởng xanh, phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn, giảm dần sử dụng các nguyên liệu hóa thạch và tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo trong phát triển kinh tế đang là xu thế và hướng đi của nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt đối với các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, để ứng phó có hiệu quả với những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.

Xu hướng xanh

Hiện nay sản phẩm xanh, kinh tế tuần hoàn đang và ngày càng trở nên quan trọng với các doanh nghiệp muốn phát triển bền vững, cũng như với nền kinh tế phát triển bền vững. Nếu đi theo xu hướng này, các doanh nghiệp sẽ có nhiều lợi thế để có thể phát triển, cạnh tranh tốt hơn trên mọi thị trường.

Thực tế, các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là dệt may, cũng đã có những sự chuẩn bị nhất định đối với yêu cầu xanh, kể từ khi có các Hiệp định FTA, cụ thể và gần nhất, của một trong những thị trường lớn nhất là EVFTA.

Sau giai đoạn khủng hoảng kinh tế vừa qua, nền kinh tế toàn cầu và nhu cầu thị trường sẽ trở lại trong năm nay, chúng ta sẽ đọc và gặp được đúng những kỳ vọng nếu như chúng ta có sự chuẩn bị đầy đủ cho câu chuyện sản phẩm xanh và kinh tế tuần hoàn này.

Dù vậy, cơ hội có thể đến song thực tế chung cho thấy, chúng ta vẫn đang phải tái cấu trúc lại, chưa thể sẵn sàng tối ưu cho công tác bán hàng ở mọi thị trường. Nhiều doanh nghiệp sẽ phải tiếp tục hoàn thiện thị trường để đảm bảo đáp ứng các sản phẩm các sản phẩm xanh, sạch, tiến đến thực thi theo như mục tiêu Net Zero vào 2050 như Thủ tướng Chính phủ đã cam kết. Tôi cho đấy là một cơ hội nhưng cũng là một thách thức mà một trong những thách thức lớn nhất đó là vấn đề về nguồn vốn để đáp ứng các tiêu chuẩn xanh.

Cơ chế hỗ trợ

Từ thực tế chung của doanh nghiệp và mức đầu tư cho công nghệ, chuyển đổi xanh, cái khó nhất của doanh nghiệp hiện nay khi chuyển đổi xanh vẫn là vấn đề tài chính. Bên cạnh đó là vấn đề công nghệ, các tiêu chuẩn công nghệ xanh và sự đồng nhất tiêu chuẩn ở mọi thị trường. Nhưng giả định là chúng ta nắm rõ, biết rõ tiêu chuẩn công nghệ xanh, yêu cầu xanh cụ thể của thị trường, thì tiền đâu để đầu tư công nghệ đó vẫn là bài toán trên hết.

Việt Thắng Jean đã sẵn sàng cho chuyển đổi xanh để đáp ứng các tiêu chuẩn xanh. Ảnh: VitaJean

Chẳng hạn như chúng tôi đã nắm rõ yêu cầu, tiêu chuẩn xanh của thị trường EU, thì vấn đề sẽ nằm ở chỗ để đầu tư công nghệ đáp ứng tiêu chuẩn đó bắt buộc là công nghệ 4.0, không thể sử dụng công nghệ khác ngoài 4.0, tức các giai đoạn đầu tư đồng bộ trước đây chúng ta đã có với công nghiệp hỗ trợ hầu như sẽ không còn tương thích. Có nghĩa là vốn đầu tư xanh sẽ rất lớn.

Nhà nước đang nghiên cứu để đầu tư cho công nghiệp hỗ trợ có thể chuyển đổi sang bằng công nghệ mới, đáp ứng các tiêu chuẩn xanh. Chúng tôi đang kiến nghị với Nhà nước về vấn đề doanh nghiệp chuyển đổi xanh cần được hỗ trợ, với trọng tâm là hỗ trợ tài chính, tín dụng, ưu tiên các doanh nghiệp chuyển đổi xanh được tiếp cận nguồn tài chính có chi phí thấp nhất.

Riêng với doanh nghiệp Việt Thắng chuyên về sản phẩm jean, chúng tôi đã chuẩn bị từ vùng nguyên liệu, công nghệ để đáp ứng các tiêu chuẩn xanh, cam kết xanh. Phía các đối tác khách hàng cũng sẵn sàng cho chúng tôi lộ trình để tiến đến đáp ứng các tiêu chuẩn, cam kết này. Năm 2023, chúng tôi chờ đợi sự phục hồi của thị trường EU, nơi đang đề cao các tiêu chuẩn xanh theo EVFTA trong lĩnh vực dệt may để tăng tốc xuất khẩu. Chúng tôi đã vận động các doanh nghiệp cũng như chia sẻ, chuyển tải các kinh nghiệm chuyển đổi xanh.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]