>>> CHATGPT: Kẻ thay đổi cuộc chơi
Đó cũng là điều khiến ban lãnh đạo của gã khổng lồ Google phải bật “cảnh báo đỏ” cho toàn thể nhân viên khi nhận ra sự đe dọa khủng khiếp đến từ ChatGPT.

ChatGPT đang tạo “cơn địa chấn” trên toàn cầu. Ảnh minh họa

Điểm mạnh

Nếu như trước đây, việc tìm kiếm một kết quả trong hàng tỷ thông tin đã là điều tuyệt vời, thì giờ đây con người còn muốn nhiều hơn thế.

Trên đường đua phát triển trí tuệ nhân tạo, có hàng nghìn công ty trên thế giới đang cạnh tranh nhau, trong đó công ty OpenAI của một thành viên trẻ tuổi gốc Do Thái – Altman đã tạo ra sự khác biệt. ChatGPT là bộ não máy tính với trí tuệ nhân tạo. Nó có thể học và tổng hợp rất nhiều nguồn thông tin, đọc rất nhiều sách báo và tự tạo ra văn phong cho riêng mình.

Theo CNBC, với tính ứng dụng cao và khả năng thực hiện hàng tỷ phép tính mỗi giây, ChatGPT có thể “trả lời câu hỏi như người thật”, trình bày ý tứ một cách logic, có chiều sâu và cực kỳ trôi chảy cho các câu hỏi phức tạp. Được đánh giá là công cụ mạnh hơn bất cứ chatbot (hệ thống phản hồi tự động) nào từng có trước đây, ChatGPT có thể viết kịch bản, viết tiểu luận cấp đại học, viết content…

Điển hình gần đây, một nhà báo đã thử đề nghị ChatGPT viết một bài giải thích với một khái niệm mới về công nghệ và nó đã làm xong chỉ trong vài phút. Sau khi đọc bài viết của nó, vị nhà báo kia đã phải kinh ngạc với cách trình bày, lập luận và văn phong chuyên nghiệp ngang tầm với một bài luận cấp đại học. Sau đó, ông đã thử gửi bài báo cho ban biên tập, họ đã cho đăng bài báo này ngay sau đó và giúp vị nhà báo thu về 615 USD (khoảng 12 triệu đồng) dù chỉ nhờ ChatGPT làm trong mấy phút.

Hay một trường hợp khác, một giảng viên dạy lập trình đã yêu cầu viết một bài giáo án cho ông ta, và cũng chỉ vài phút, ChatGPT đã viết xong một bài giáo án với chất lượng cao, chỉ cần sửa một vài câu từ là có thể đưa luôn cho sinh viên. Bài giáo án đó thậm chí còn dễ hiểu hơn giáo án của một số giảng viên thực sự soạn thảo.

OpenAI dự định tung ra gói tính phí 20 USD/tháng, cung cấp cho người dùng dịch vụ ổn định hơn, nhanh hơn cùng các tính năng tiên tiến so với bản miễn phí. Ảnh minh họa

Đặc biệt, ChatGPT có thể hiểu và thông thạo hầu hết các ngôn ngữ lập trình, chưa kể, ChatGPT cũng có thể giao tiếp với người dùng bằng hàng trăm ngôn ngữ trên toàn cầu, bao gồm cả tiếng Việt.

Với những yêu cầu khó như viết bài luận hàng nghìn từ hoặc tóm tắt một bài viết hàng nghìn từ thành một đoạn văn ngắn, ChatGPT đều có thể làm tốt. Các bài viết do ChatGPT tạo ra được đánh giá có chiều sâu, có văn phong riêng, có bố cục rõ ràng và lập luận chặt chẽ.

Nếu như với Google, người dùng cần thông tin gì, Google sẽ cung cấp cho người dùng hàng nghìn trang web để tự đọc, thì với ChatGPT sẽ tự tổng hợp dữ liệu trên internet và tự diễn giải thành một bài viết đầy đủ, dễ hiểu, thay vì phải truy cập và đọc hàng trăm bài viết khác nhau để tìm thông tin. Chính điều đó đã khiến lãnh đạo Google phải bật “cảnh báo gấp” để tìm cách ứng phó với sản phẩm trí tuệ nhân tạo này.

>>> ChatGPT có thể làm ai mất việc?

>>> Tích hợp ChatGPT vào Bing: Lời tuyên chiến của Microsoft cho Google

Điểm yếu

Vừa ra đời, ChatGPT đã có 10 triệu người dùng hàng ngày. Mới đây, ChatGPT còn vượt qua cả một kỳ thi MBA của trường Kinh doanh Wharton – trường trực thuộc Đại học Pennsylvania tại bang Philadelphia, một trong những trường kinh tế hàng đầu ở Mỹ. Theo đó, Giáo sư Christian đã ra đề bài với môn quản lý hoạt động với đề bài dành cho một người bình thường và ChatGPT đã vượt qua chỉ trong thời gian ngắn, khiến vị giáo sư phải thốt lên rằng “nó quá giỏi”. Tuy nhiên, theo vị giáo sư, ChatGPT vẫn chưa được hoàn thiện khi chưa trả lời được những câu hỏi phân tích ở quy trình nâng cao.

Một đoạn tương tác giữa người dùng Việt Nam và ChatGPT. Ảnh: Facebook

Đầu tiên, ChatGPT là một dạng chatbot khi được hỏi về một vấn đề nào đó, nó chỉ đưa ra một kết quả duy nhất mà nó biết được từ kho kiến thức của mình. Chính vì thế, khi hỏi câu hỏi mở thì câu trả lời không được chính xác cho lắm. Đơn cử, khi được hỏi “hạnh phúc là gì” thì nó sẽ chỉ cho ra một câu trả lời duy nhất, trong khi khái niệm “hạnh phúc” sẽ được hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau tùy quan điểm của mỗi người. Đây là một trong những lý do khiến ChatGPT chưa thể nào “xóa sổ” được Google, bởi Google sẽ đưa ra rất nhiều đáp án cho người dùng lựa chọn hợp lý.

Điều nữa, kho dữ liệu của ChatGPT chỉ cập nhật đến năm 2021 và nó chưa có khả năng cập nhật các sự kiện mới nhất mỗi ngày. Nếu được hỏi dân số Việt Nam là bao nhiêu, nó sẽ trả lời là 96,8 triệu dân (số liệu năm 2021), trong khi Google sẽ cho câu trả lời được cập nhật đến ngày 01/02/2023 là 99,393 triệu người.

ChatGPT liệu có làm thay được công việc của những người làm nghề viết lách?

Trước những băn khoăn của con người về khả năng của ChatGPT sẽ là “đối thủ” của những người làm nghề viết lách: “Bạn có nghĩ rằng ChatGPT sẽ đảm nhận công việc của những người làm nghề viết lách không?”, nó sẽ trả lời “Không” và lý giải rằng: “Các hệ thống AI như tôi có thể giúp người viết bằng cách cung cấp các đề xuất và ý tưởng, nhưng cuối cùng thì người viết là con người để tạo ra sản phẩm cuối cùng”. Đơn giản là nó hiểu được rằng, nội dung được tạo ra bởi ChatGPT hiện nay chưa chính xác hoặc chưa đáng tin cậy khi dựa vào lượng tri thức và dữ liệu khổng lồ mà nó sở hữu. Tuy nhiên, mọi người không thể kiểm chứng được độ xác thực của những thông tin mà chúng tạo ra, bởi nó chỉ phỏng đoán các chữ xuất hiện tiếp theo trong một câu thuộc một văn bản bất kỳ.

Mặc dù chưa hoàn thiện, nhưng theo các chuyên gia, đến thời điểm này ChatGPT đã và đang khuynh đảo cộng đồng mạng, là một hướng đi đột phá của sản phẩm công nghệ, tương lai sẽ được ứng dụng vào nhiều ngành nghề khác nhau để thay thế sức lao động và trí tuệ con người.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>>ChatGPT đã thực sự hiệu quả? (Phần 2)

Google vốn khá thận trọng với những công cụ sáng tạo nội dung bằng AI

Ở thời gian trước, dù phải chịu sức ép cạnh tranh khổng lồ từ đối thủ Microsoft cùng nhiều công cụ AI từ các bên khác, thế nhưng bản thân Google vẫn cực kỳ thận trọng với những sáng chế, công nghệ liên quan đến AI. Tuy nhiên hiện tại, khi Microsoft bắt đầu đổ hàng tỷ đô vào OpenAI, công ty sáng chế ra ChatGPT, với mục đích tích hợp công nghệ này vào sản phẩm Microsoft, thì Google đã có những động thái rõ nét hơn.

Chẳng hạn theo một bản ghi nhớ do CNBC đưa tin, Google đang thúc giục bộ phận AI của mình “ưu tiên công việc để đáp trả lại ChatGPT”. Google từ chối xác nhận liệu họ có ra mắt chatbot công khai hay không, tuy nhiên người đại diện Lily Lin khẳng định rằng công ty này sẽ tiếp tục thử nghiệm nội bộ công nghệ AI và hy vọng sớm công bố ra bên ngoài.

Một số nguồn tin cho thấy nhánh nghiên cứu của Google đang tập trung vào một số công nghệ AI mang tính đột phá, chẳng hạn công cụ tạo ra một đoạn văn đúng chữ nghĩa, tạo ra hình ảnh mới, đoạn nhạc mới hoặc video mới.

Trước đó hồi tháng 11, Zoubin Ghahramani, phó chủ tịch nghiên cứu tại Google, khẳng định rằng Google đang có một cuộc cạnh tranh quan trọng trong lĩnh vực AI. Tuy nhiên họ không chỉ muốn dẫn đầu trong việc tạo ra công nghệ, mà còn muốn bảo đảm chất lượng thông tin của những nội dung do công nghệ tạo ra, cũng như kiểm soát, đo lường được công nghệ có thể tạo ra những gì và tạo ra bằng cách nào. Họ cho rằng bây giờ không phải là thời điểm để thế giới kết nối công cụ AI trên diện rộng để tạo ra nhiều thứ.

Thế nhưng mọi chuyện lại không đi theo hướng mà Google đặt ra. Chỉ bốn tuần sau cuộc phỏng vấn này của Ghahramani, OpenAI tung ra sản phẩm ChatGPT, cho phép tất cả mọi người truy cập miễn phí, miễn sao là có internet. Và giờ đây hàng triệu người trên thế giới đã dùng thử, làm dấy lên nhiều luồng thảo luận ở các trường hợp và công ty về tương lai của giáo dục và công việc.

OpenAI từ chối đưa ra bình luận so sánh với Google. Tuy nhiên trong buổi công bố mối quan hệ hợp tác hồi tháng 1, Microsoft và OpenAI cho biết họ cam kết xây dựng những hệ thống và sản phẩm AI đáng tin cậy và an toàn.

Trong khi đó công cụ viết AI của Google, có tên LaMDA, lần đầu tiên ra mắt năm 2021. Họ đã mời nhiều tác giả tham gia hội thảo Wordcraft Writer Workshop, đánh giá những đoạn văn bản do LaMDA tạo ra.

OpenAI từ chối đưa ra bình luận so sánh với Google

 >>Cơn hỗn loạn mang tên ChatGPT (Phần 1)

Giống như những mô hình ngôn ngữ học khác, chẳng hạn GPT của OpenAI, LaMDA có thể tạo ra những đoạn văn bản thuyết phục và trò chuyện với con người dựa trên quá trình xử lý từ kho tài liệu trực tuyến và kho sách số hóa.

Các nhà văn đánh giá rằng LaMDA là một công cụ tìm kiếm hữu ích hơn. Thế nhưng về mặt giá trị nội dung, LaMDA vẫn còn kém xa so với những gì con người có thể sáng tạo. Nó thường cho ra những câu văn tẻ nhạt, sáo rỗng, kèm theo một số định kiến về giới tính.

Bản thân Google khi giới thiệu LaMDA ngoài nhấn mạnh tính linh hoạt của công cụ này, còn không quên nhắn nhủ về những nguy cơ sử dụng sai mục đích, lan truyền thông tin sai lệch hoặc mang tính thù địch.

Trong quá trình phát triển LaMDA, nội bộ Google cũng tồn tại mâu thuẫn. Chẳng hạn công ty này loại bỏ một số nhà nghiên cứu nổi tiếng, những người đang làm giám định rủi ro công nghệ AI. Hồi năm ngoái, họ đuổi việc một kỹ sư, vì người này đăng công khai một đoạn hội thoại với LaMDA, trong đó công cụ này tuyên bố sai lệch rằng nó có ý thức giống con người, có nhiều cảm giác và cảm xúc.

Mặc dù ChatGPT và những đối thủ khác có thể không bao giờ tạo ra được những tác phẩm văn học nổi tiếng. Thế nhưng người ta kỳ vọng chúng sẽ hỗ trợ trong những công việc chuyên môn khác như gỡ lỗi code, soạn các bài quảng cáo và tăng tốc độ thực hiện các bản trình chiếu Powerpoint.

Và đó chính là điểm then chốt khiến Microsoft muốn tích hợp OpenAI vào các sản phẩm của mình, bởi vì Microsoft chính là đơn vị cung cấp những phần mềm văn phòng. Trong khi đó lợi ích này không quá hấp dẫn đối với Google, bởi doanh thu của họ phần lớn từ tiền quảng cáo trên các công cụ tìm kiếm. Vậy nên họ rất thận trọng với những công cụ AI kiểu này. Vì nếu dựa vào AI và đưa ra các câu trả lời sai cho những truy vấn của khác, thì điều đó sẽ  là thảm họa đối với một công cụ tìm kiếm.

Bản thân Microsoft cũng có công cụ tìm kiếm là Bing. Thế nhưng hiện nay các câu trả lời từ ChatGPT đều thiếu chính xác và lỗi thời. Hơn thế nữa tích hợp GPT vào Bing cũng rất tốn kém. Vậy nên ChatGPT chưa thể đe dọa đến lĩnh vực tìm kiếm mà Google đang thống trị.

Cũng trong tháng 11, khi được hỏi cảm nhận về độ hot của công cụ tạo hình ảnh DALL-E củ OpenAI, Ghahramani vui vẻ trả lời rằng đôi khi họ hơi khó chịu về chuyện này, vì bản thân họ đã phát triển nhiều công cụ như vậy. Thế nhưng ông cho rằng Google khi đưa ra sản phẩm không phải để câu “like” hay kéo lượt “click”. Và ông khẳng định công ty của mình đang dẫn đầu trong việc xuất bản những nghiên cứu khoa học về AI mà các đơn vị khác dựa vào đó để phát triển sản phẩm.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>>Google “tiến thoái lưỡng nan” trước ChatGPT (Phần 3)

ChatGPT dù rất hứa hẹn nhưng mới chỉ là bước khởi đầu

Các công ty đầu tư mạo hiểm đã đầu tư hơn 1,7 tỷ USD vào các giải pháp AI sáng tạo trong ba năm qua, trong đó hoạt động phát triển thuốc và mã hóa phần mềm nhận được nhiều tiền tài trợ nhất.

“Các mô hình nền tảng ban đầu như ChatGPT tập trung vào khả năng của AI thế hệ mới để tăng cường công việc sáng tạo, nhưng đến năm 2025, chúng tôi mong đợi hơn 30% — tăng từ con số không hiện nay — các loại thuốc và vật liệu mới sẽ được phát hiện một cách có hệ thống bằng cách sử dụng các kỹ thuật AI thế hệ tiếp theo,” Brian Burke, Phó Giám đốc Nghiên cứu Đổi mới Công nghệ tại Gartner cho biết. “Và đó chỉ là một trong nhiều ứng dụng trong công nghiệp.”

AI có thể khám phá nhiều thiết kế có thể có của một đối tượng để tìm ra kết quả khả thi nhất hoặc phù hợp nhất. Nó không chỉ tăng cường và tăng tốc thiết kế trong nhiều lĩnh vực, nó còn có khả năng “phát minh” ra những thiết kế hoặc đồ vật mới lạ mà con người có thể đã bỏ lỡ.

Tiếp thị và truyền thông đã cảm nhận được tác động của AI. Gartner kỳ vọng: Đến năm 2025, 30% thông điệp tiếp thị ra nước ngoài từ các tổ chức lớn sẽ được tạo ra từ AI, tăng từ mức dưới 2% vào năm 2022. Đến năm 2030, một bộ phim bom tấn lớn sẽ được phát hành với 90% phim được tạo bởi AI (từ văn bản đến video), từ 0% vào năm 2022.

Tuy nhiên, những đổi mới về AI nói chung đang tăng tốc, tạo ra nhiều ứng dụng trong các ngành khác nhau, bao gồm 5 ngành sau:

Số 1: phát triển thuốc

Một nghiên cứu năm 2010 cho thấy chi phí trung bình để đưa một loại thuốc từ khi khám phá ra thị trường là khoảng 1,8 tỷ USD, trong đó chi phí khám phá thuốc chiếm khoảng một phần ba và quá trình nghiên cứu mất từ ba đến sáu năm. Trí tuệ nhân tạo AI đã được sử dụng để thiết kế các loại thuốc cho các mục đích sử dụng khác nhau trong vòng vài tháng, mang lại cơ hội đáng kể cho dược phẩm để giảm cả chi phí và thời gian phát triển.

Số 2: khoa học vật liệu

AI sáng tạo đang tác động đến ngành công nghiệp ô tô, hàng không vũ trụ, quốc phòng, y tế, điện tử và năng lượng bằng cách tạo ra các vật liệu hoàn toàn mới nhắm đến các đặc tính vật lý cụ thể. Quá trình này, được gọi là thiết kế nghịch đảo, xác định các thuộc tính cần thiết và phát hiện ra các vật liệu có khả năng có các thuộc tính đó thay vì dựa vào sự ngẫu nhiên để tìm ra vật liệu sở hữu chúng.

Ví dụ, AI có thể giúp tìm ra các vật liệu có tính dẫn điện cao hơn hoặc lực hút từ tính lớn hơn những vật liệu hiện đang được sử dụng trong năng lượng và giao thông vận tải — hoặc cho các trường hợp sử dụng mà vật liệu cần có khả năng chống ăn mòn.

>>ChatGPT đã thực sự hiệu quả? (Phần 2)

Số 3: thiết kế chip

Trí tuệ nhân tạo có thể sử dụng phương pháp học tăng cường (một kỹ thuật máy học) để tối ưu hóa vị trí thành phần trong thiết kế chip bán dẫn (sơ đồ tầng), giảm thời gian vòng đời phát triển sản phẩm từ vài tuần với chuyên gia con người xuống vài giờ với AI.

Số 4: dữ liệu tổng hợp

AI có thể được sử dụng để tạo dữ liệu tổng hợp, một loại dữ liệu thu được từ các quan sát trực tiếp về thế giới thực mà không cần xác định các nguồn cụ thể của dữ liệu đó. Ví dụ: dữ liệu chăm sóc sức khỏe có thể được tạo để nghiên cứu và phân tích mà không tiết lộ danh tính của bệnh nhân có hồ sơ y tế được sử dụng để đảm bảo quyền riêng tư.

Số 5: thiết kế sáng tạo các bộ phận

AI sáng tạo cho phép các ngành công nghiệp, bao gồm sản xuất, ô tô, hàng không vũ trụ và quốc phòng, thiết kế các bộ phận được tối ưu hóa để đáp ứng các mục tiêu và hạn chế cụ thể, chẳng hạn như hiệu suất, vật liệu và phương pháp sản xuất. Ví dụ: các nhà sản xuất ô tô có thể sử dụng để giúp thiết kế nhẹ hơn — góp phần vào mục tiêu làm cho ô tô tiết kiệm nhiên liệu hơn.

TUY NHIÊN

Tuy nhiên, hãy nhớ rằng trí tuệ nhân tạo không chỉ mang đến cơ hội kinh doanh; nó còn tiềm ẩn rủi ro — bao gồm khả năng xảy ra các vụ tấn công sâu, vấn đề bản quyền và các hành vi sử dụng công nghệ AI có hại khác nhằm nhắm mục tiêu vào tổ chức.

Doanh nghiệp cần làm việc với các nhà lãnh đạo quản lý rủi ro và bảo mật để chủ động giảm thiểu các rủi ro mà việc sử dụng AI ác ý gây ra cho các cá nhân, tổ chức và chính phủ.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> ChatGPT không chỉ là giải trí

ChatGPT là một công cụ tương tác thông minh với con người được ra mắt vào 30/11/2022. Nó cho thấy khả năng thay thế con người trong nhiều công việc như: giới thiệu sản phẩm, biên dịch, viết báo tóm tắt tin tức, tư vấn, y tế… đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo. 

Trang chủ của ChatPGT. Ảnh minh hoạ

ChatGPT thay đổi cách dạy và học 

Trao đổi với Báo Tiền Phong, PGS.TS Nguyễn Xuân Hoài cho rằng, ChatGPT mang lại trải nghiệm tốt cho người dùng bởi sự cẩn thận, xuất sắc trong việc làm dữ liệu huấn luyện, tinh chỉnh mô hình. Khả năng viết (tạo sinh) ngôn ngữ của ChatGPT rất tốt, mượt mà, logic, mang lại cảm giác giống như người viết.

ChatGPT và các công cụ tương tự sẽ tác động mạnh mẽ tới nền giáo dục theo cả hai hướng tích cực và tiêu cực. Với số kiến thức đa dạng, tổng số ngôn ngữ có thể giao tiếp lên đến 95, ứng dụng này đang trở thành nỗi lo với nền giáo dục trên toàn thế giới. Nó đã được dùng để viết luận hay sáng tác thơ, thậm chí cả lời nhạc, ứng dụng gây sốt khi có thể sản xuất các đoạn văn bản chi tiết và rành mạnh, nhiều sinh viên và giảng viên đã dùng ChatGPT như một công cụ để có thêm nguồn tài liệu tham khảo.

Nếu biết cách khai thác ChatPGT đúng cách thì với khả năng trao đổi, phân tích, ứng dụng này hoàn toàn có thể trở thành công cụ hỗ trợ trong đời sống, đặc biệt giúp người học có thêm kiến thức. 

Liên quan đến vấn đề này, phân tích trên Báo Lao động, Tiến sĩ Phạm Hiệp – Trưởng nhóm Nghiên cứu đổi mới giáo dục Reduvation nhìn nhận, ChatGPT có khả năng trao đổi, tương tác và phân tích một vấn đề. Học sinh, sinh viên có thể tận dụng để học hỏi thêm kiến thức. Thay vì phải tự học ở nhà một mình như trước đây, thì nay học sinh, sinh viên sẽ có thêm “một người bạn” giúp cung cấp thông tin. 

Thực tế cho thấy, một số giáo viên đã sử dụng ChatGPT để soạn thảo giáo trình, bài giảng, bài tập. Đối với học sinh, sinh viên ChatPGT tạo ra tương tác như một cuộc trò chuyện với bạn bè để tạo cảm hứng học tập.

Nhiều thầy cô đã đưa ra các câu hỏi, bài tập cho ChatGPT và nó có thể giải đáp một cách chính xác, trong khi các kiến thức đó học sinh và giáo viên cần phải có thời gian để đạt được thì ChatGPT chỉ giải quyết trong tức khắc. Đó cũng là lí do mà nhiều chuyên gia cho rằng, Chat GPT sẽ tác động đến nhiều ngành nghề và nền giáo dục sẽ là một trong số ngành nghề chịu tác động mạnh mẽ nhất. 

Điển hình gần đây, ChatPGT làm thử đề thi chứng chỉ hành nghề Y tại Mỹ, ngay lập tức đạt hơn 50% điểm gần mức điểm 60% để đỗ làm bác sĩ trong khi đó một người bình thường phải mất ít nhất 5 năm học tập. 

Hay một trường hợp đang nhận được nhiều sự quan tâm gần đây khi sinh viên tốt nghiệp của trường Đại học Nhân văn Quốc gia Nga (RGGU) đã sử dụng ChatGPT để viết luận văn tốt nghiệp về quản lí, luận văn được bảo vệ thành công trong khi các sinh viên khác mất hàng tuần để hoàn thành thì ChatGPT đã giúp sinh viên này hoàn thành luận văn chỉ với 23 giờ đồng hồ.

Sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo đang tạo ra nhiều ý kiến lo ngại cho nền giáo dục bởi học sinh, sinh viên có thể lạm dụng công cụ này nhằm học hộ cũng như làm các bài khoá luận. Một số trường ở Mỹ đã cảnh báo về việc này và yêu cầu giáo viên tăng cường kiểm tra các bài làm ở nhà, bổ sung việc đánh giá, thi cử trực tiếp. Bang New South Wales (Australia) đưa trở lại hình thức thi viết bằng bút giấy để tránh hành vi gian lận. 

ChatPGT đạt hơn 50% điểm đủ điều kiện đỗ làm bác sĩ. Ảnh Facebook.

>> Cơn hỗn loạn mang tên ChatGPT (Phần 1)

>> ChatGPT đã thực sự hiệu quả? (Phần 2)

>> Google “tiến thoái lưỡng nan” trước ChatGPT (Phần 3)

>> Tương lai của những AI “kiểu ChatGPT” (Phần 4)

Cơ hội đổi mới ngành giáo dục

Nhiều người đặt ra câu hỏi sự phát triển của ChatGPT có phải mối lo ngại đối với nền giáo dục không? Bởi ChatGPT chỉ là công cụ để hỗ trợ giáo viên ứng dụng công nghệ sáng tạo trong bài giảng, nó không thể đưa ra các câu hỏi sáng tạo cũng như các sao chép các kỹ năng phân tích, phản biện của một người thật.

Hệ thống ChatGPT hiện nay chưa chính xác hoàn toàn bởi ứng dụng này chỉ có thể dự đoán dựa vào khối dữ liệu khổng lồ mà nó sở hữu. Quan trọng nhất, người dùng phải biết chắt lọc, sử dụng công nghệ này để tránh phản tác dụng. 

Trao đổi với Báo Lao động, Tiến sĩ Trần Quốc Long – Viện trưởng Viện Trí tuệ Nhân tạo, Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, dữ liệu mà AI cập nhật mới đến năm 2021 và khó để khẳng định được thông tin này là chính xác hay không chính xác.

Đối mặt với sự phát triển của ChatPGT, học sinh và sinh viên cần xác định mục đích trước khi sử dụng để không phụ thuộc vào công nghệ, tận dụng ChatPGT làm công cụ hỗ trợ việc học. Ngoài ra, giáo viên cần phát triển các ứng dụng này để tạo ra các chương trình giáo dục mới mẻ, áp dụng công nghệ sáng tạo vào giảng dạy.

Liên quan đến việc nhiều người lo lắng ngành giáo dục sẽ chịu tác động lớn khi ChatGPT phát triển, điển hình như học sinh dùng nó để gian lận thi cử, gian lận trong làm luận án…, Tiến sĩ Tôn Quang Cường – Chủ nhiệm Khoa Công nghệ Giáo dục – Đại học Giáo dục, ĐH Quốc gia Hà Nội cho rằng, một trong bốn hướng mà OpenAI đặt ra cho Chatbot này là công cụ hỗ trợ học tập nên ChatGPT sẽ có tác động nhất định trong giáo dục.

Hiện nay ta mới thấy ở góc độ gian lận trong kiểm tra đánh giá cũng như thi cử nhưng cũng không cần lo lắng vì cũng sẽ có những biện pháp khắc chế tiêu cực. Về công nghệ, ChatGPT dễ sử dụng để gian lận trong làm bài luận, xây dựng ý tưởng thì chúng ta cũng có những giải pháp công nghệ khắc chế nó: ChatGPT có thể xử lý ngôn ngữ tự nhiên để tạo lập văn bản thì cũng có mô hình kiểm chứng tính xác thực của văn bản đó để khẳng định nó không phải do máy mà do con người thực hiện.

Và quan trọng là đã đến lúc ta phải thay đổi cách kiểm tra đánh giá, không thể kiểm tra đánh giá theo kiểu mô tả, trình bày hay tái hiện lại nữa mà cần có công cụ, hình thức, cách thức như kết hợp nhiều hình thức kiểm tra với nhau, thừa nhận việc viết luận, tạo lập văn bản chỉ là một sản phẩm, ngoài ra yêu cầu người học phải tạo lập những sản phẩm khác kèm theo.

“Chúng ta hãy bình tĩnh chấp nhận nó, coi nó là phương tiện mới. Theo thống kê, phương tiện hỗ trợ cho giáo dục hiện nay cũng có vài nghìn công cụ và đương nhiên, thêm ChatGPT cũng chỉ hỗ trợ thêm cho quá trình dạy học.

Với tư cách là nhà giáo dục chúng ta phải nhìn trước và định hướng được những giới hạn có thể để ứng dụng nó, lan tỏa quá trình giáo dục đến đâu và nguồn lực kiểm soát nó”. – Tiến sĩ Tôn Quang Cường nói.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>>Tương lai của những AI “kiểu ChatGPT” (Phần 4)

Các công ty làm AI vẽ tranh, viết nội dung đang phải đối mặt với hàng loạt vụ kiện

Microsoft và OpenAI, cha đẻ của DALL-E (một AI vẽ tranh) và ChatGPT, đang phải đối mặt với một vụ kiện cáo buộc họ sử dụng trái phép mã mà các nhà phát triển đã thêm vào GitHub. Tháng trước, các nghệ sĩ đã kiện các công cụ tự động vẽ tranh dựa trên trí tuệ nhân tạo như Stability AI.

Cần phải nhắc lại sơ lược một chút về cách thức hoạt động, viết nội dung, vẽ tranh của các AI này để hiểu rõ hơn về lý do của các vụ kiện tụng.

Các AI này sẽ đi thu thập rất rất nhiều những bài viết, nội dung, tranh ảnh từ khắp nơi trên mạng. Sau đó phân tích, phân loại những dữ liệu đó theo nhiều tiêu chí khác nhau. Khi người dùng đưa ra 1 yêu cầu, ví dụ vẽ một bức tranh thỏa mãn 3 tiêu chí chẳng hạn. AI sẽ lục trong kho dữ liệu kia, nhặt ra một hoặc một phần của những nội dung đã thu thập, “xào xáo” để ra thành phẩm đáp ứng yêu cầu của người dùng.

Vấn đề là những dữ liệu mà AI thu thập đó, rất nhiều là nội dung có bản quyền và tuyệt đại đa số AI đi thu thập một cách tự động mà không xin phép. Và thế là các tác giả bây giờ đứng ra kiện.

Giai đoạn kiện tụng này có thể còn mới đối với AI, nhưng lại là chuyện rất quen thuộc mỗi khi có một công nghệ, sản phẩm mới nào vừa ra đời. Lịch sử cho thấy rất nhiều sản phẩm mới, công nghệ mới ra đời đều phải đối mặt với hàng loạt vụ kiện tụng, đặc biệt là về vấn đề bản quyền. Vậy những AI tạo nội dung (ví dụ như ChatGPT), vẽ hình lần này có đường hướng gì để giải quyết?

Theo cây bút Peter Kafka của kênh truyền thông Vox, sự trỗi dậy của AI có sự tương đồng với sự phát triển của ngành công nghiệp âm nhạc.

Các AI này sẽ đi thu thập rất rất nhiều những bài viết, nội dung, tranh ảnh từ khắp nơi trên mạng

 >>Google “tiến thoái lưỡng nan” trước ChatGPT (Phần 3)

Hãy nhớ lại Naster. Đó là một dịch vụ chia sẻ tệp, nơi người sử dụng có thể tải xuống một bài hát qua internet miễn phí (mặc dù tải được 1 bài mất cả hàng giờ).

Phiên bản đầu tiên của Napster đã sụp đổ sau một loạt vụ kiện từ các nghệ sĩ và nhãn hiệu coi dịch vụ này là phương tiện để ăn cắp âm nhạc. Và như một luật sư từng tham gia các vụ kiện các hãng thu âm chia sẻ, nhiều người sáng tạo và các công ty sáng tạo cũng sẽ coi AI là kẻ ăn cắp tác phẩm của họ.

Giống như Napster, AI liên quan đến việc chia sẻ. Hầu hết các công cụ AI thu thập dữ liệu trên web, thu thập tài liệu từ nhiều nguồn, sau đó phát triển sản phẩm của mình. Nhiều nguồn trong số đó có bản quyền hoặc chỉ có sẵn khi được cấp phép.

Vụ kiện chống lại Microsoft và OpenAI về cơ bản lập luận rằng các công cụ AI không tuân thủ các giao thức thích hợp để sử dụng mã được chia sẻ với GitHub.

Ở chiều ngược lại, những người ủng hộ AI cho biết máy móc đang “học hỏi” chứ không phải ăn cắp và tạo ra thứ mới từ sự kết hợp của các vật liệu hiện có.

Làm thế nào để tất cả điều này được giải quyết? Sau Napster, ngành công nghiệp âm nhạc đã tiến hành một cuộc chiến không cân sức trước internet trong thập kỷ tiếp theo trước khi đầu hàng — và kiếm được khoản tiền khổng lồ bằng cách cấp phép các bài hát cho những công ty phát trực tuyến.

Như vậy, có thể dự đoán, khi được thương mại hóa, các công ty làm AI sẽ phải bớt một phần doanh thu để trả cho các tác giả, như là những Apple Music hay Netflix trả tiền bản quyền cho các hãng thu âm, hãng làm phim.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> ChatGPT không chỉ là giải trí

Hiện tượng mới nổi

ChatGPT gần đây đã nổi lên như một hiện tượng mới lạ, thu hút người dùng trên toàn thế giới đặt câu hỏi cho phần mềm của OpenAI hàng ngày. Đó là Chatbot mô hình ngôn ngữ lớn, sử dụng đối thoại để trả lời câu hỏi của người dùng. 

Là một công cụ AI phi thường và thay vì sợ hãi nó, mọi người trong lĩnh vực tài chính nên tìm hiểu về nó và xem họ có thể sử dụng nó như thế nào trong công việc của mình

Mô hình này bao gồm 175 tỷ tham số và được đào tạo với 570 gigabyte văn bản lấy từ cơ sở dữ liệu văn bản trên Internet, kết hợp học tăng cường với phản hồi của con người (RLHF), tạo ra các đoạn văn giống như con người tương tác. ChatGPT cũng sử dụng công nghệ máy học (Machine Learning), nghĩa là càng nhiều người sử dụng thì phản hồi văn bản càng tốt.

Tuy nhiên, vẫn còn những câu hỏi liên quan đến tương lai của ChatGPT và liệu các doanh nghiệp có cần thích ứng với công nghệ mới hay không? Trong ngành dịch vụ tài chính, có những lo ngại rằng các ngân hàng đầu tư có thể không còn chỗ trong tương lai, vì ChatGPT có khả năng làm gián đoạn các dịch vụ do ngân hàng cung cấp.

Với quan điểm tích cực, Heloise Greeff, nhà đầu tư nổi tiếng của eToro nói rằng, ChatGPT có tiềm năng hỗ trợ lớn cho hệ thống ngân hàng đầu tư, vì nó có thể xử lý một lượng lớn dữ liệu khiến nhân viên tập trung vào các hoạt động giá trị gia tăng hơn.

“Đây là một công cụ AI phi thường và thay vì sợ hãi nó, mọi người trong lĩnh vực tài chính nên tìm hiểu về nó và xem họ có thể sử dụng nó như thế nào trong công việc của mình. Đồng thời, ChatGPT sẽ cho phép các nhà bán lẻ tài chính có cơ hội phân tích dữ liệu tài chính theo những cách mà trước đây không thể thực hiện được, cung cấp thêm thông tin về các công ty, cổ phiếu, động thái trên thị trường,…”, Greef nói.

Còn theo ông Andrew Perlman, Hiệu trưởng Đại học Luật Suffolk, Hoa Kỳ đã thực hiện nhiều nghiên cứu khác nhau bằng ChatGPT. Ông nói rằng các phản hồi từ ChatGPT cung cấp điểm khởi đầu tốt để chuẩn bị các bản thảo pháp lý và có thể giải quyết các vấn đề trong các vấn đề pháp lý thông thường. Những người hành nghề luật sẽ có thể sử dụng công nghệ này để nâng cao chất lượng công việc của họ. Hơn nữa, khả năng trí tuệ nhân tạo của ChatGPT cũng là vô hạn nhờ RLHF được tích hợp sẵn.

Pháp lý tiềm ẩn

Mặc dù vậy, ChatGPT cũng được đánh giá là có một số nhược điểm. Chẳng hạn, nó chủ yếu dựa vào sự tương tác của con người để tìm hiểu các sự kiện mới và người dùng có thể cung cấp cho hệ thống thông tin nghe có vẻ đáng tin cậy, nhưng cuối cùng lại không chính xác.

Hai chuyên gia Ridwaan Boda và Alexander Powell từ ENS Châu Phi nói rằng, Chatbot hiện chỉ có một lượng dữ liệu hạn chế và không thể phân tích các phán quyết hoặc điều chỉnh pháp lý mới đối với cơ quan lập pháp.

Chưa kể, ChatGPT đặt ra mối lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu, vì nó tương tác với nhiều người dùng khác nhau, gây ra rủi ro là thông tin cá nhân hoặc nhạy cảm có thể được chia sẻ với một người dùng mà không có sự đồng ý của người dùng dữ liệu tương ứng. Dữ liệu này sau đó có thể được sử dụng để đào tạo ChatGPT.

Ngoài ra, ChatGPT có thể không xác định được tài liệu độc quyền khi phân tích lượng lớn dữ liệu, nghĩa là Chatbot có thể chia sẻ tài liệu có bản quyền mà không có giấy phép.

Đối phó với vấn đề này, ChatGPT cũng đi kèm với tuyên bố từ chối trách nhiệm, tuyên bố thông tin mà nó cung cấp có thể không hoàn toàn chính xác. Họ nói thêm, ChatGPT không nhằm đưa ra bất kỳ lời khuyên nào và cung cấp tuyên bố từ chối trách nhiệm khi các câu hỏi về lĩnh vực cụ thể được đặt ra, gợi ý người dùng nên nhận lời khuyên chuyên nghiệp hơn.

>> ChatGPT có thể làm ai mất việc?

Khó “xâm chiếm” ngành tài chính

Với những lo ngại về việc ChatGPT dần dần sẽ thay thế con người trong nhiều lĩnh vực, gây ra nguy cơ thất nghiệp và xáo trộn niềm tin,… ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital cho rằng, chúng ta cần có thời gian để hiểu nhiều hơn về ChatGPT là gì, hiểu được mặt mạnh mà họ đã làm được.

Chuyên gia nhận định, như vậy có một ngành nghề mà ChatGPT chưa thể thay thế được đó là tư vấn tài chính

Theo ông Tuấn, để xử lý, nhận, hiểu được ngôn ngữ của con người một cách tự nhiên là quá trình vô cùng phức tạp. Đây là một bước tiến rất dài, nó cũng không khác với việc chúng ta có Internet lần đầu tiên, hay có công cụ tìm kiếm như Google để thống kê tất cả các trang Web…

“Cá nhân tôi nhận thấy đây là một máy học, nên khi câu hỏi càng sát, càng chi tiết thì câu trả lời càng chất lượng nên nếu biết cách sử dụng sẽ là một công cụ vô cùng hữu ích.

Tôi cũng đã đặt ra một số câu hỏi với ChatGPT, hướng vào thị trường chứng khoán như: Hướng dẫn cách phân tích một cổ phiếu. Theo đó, ChatGPT cho ra một hướng dẫn chung rằng, cần tìm hiểu về công ty, xem xét tình hình tài chính, xem xét thị trường, định giá cổ phiếu… Do đó, nếu hỏi những câu hỏi mang tính chất lý thuyết, kiến thức, những dữ liệu đã có sẵn thì công cụ này sẽ giúp chúng ta rất nhiều trong việc hệ thống hóa thông tin.

Còn khi hỏi về một mã cổ phiếu cụ thể như: Cổ phiếu HPG có tăng giá hay không? Tuy nhiên ChatGPT không trả lời câu hỏi này vì bị hạn chế về thời gian và thông tin trên thị trường chứng khoán. Đồng thời đưa ra lời khuyên, giá cổ phiếu của công ty có thể biến động theo thời gian và có nhiều yếu tố bên ngoài tác động đến giá trị cổ phiếu như thị trường tài chính, cấu trúc tài chính của công ty, hoạt động kinh doanh và các sự kiện có liên quan đến công ty. Để biết thêm chi tiết bạn nên tìm kiếm thông tin chính thức từ nguồn tin cậy và tư vấn của chuyên gia tài chính, ông Tuấn nêu ví dụ.

Vị chuyên gia nhận định, như vậy có một ngành nghề mà ChatGPT chưa thể thay thế được đó là tư vấn tài chính. Thực tế lĩnh vực này có những quy tắc và những người tạo ra ChatGPT đã có sự cẩn trọng nhất định, để tránh việc ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. Tài chính cá nhân là rất cá nhân và mỗi người có khẩu vị đầu tư khác nhau.

“Từ đó để thấy rằng, ChatGPT có điểm mạnh và cũng có những điểm không phải là điểm yếu, vì những ngành nghề cần tư vấn, cần lời khuyên mang tính chất chuyên gia với từng trường hợp cụ thể, thì ChatGPT vẫn để lại những khoảng trống đó và người dùng sẽ có sự chọn lọc thông tin an toàn hơn”, CEO AFA Capital nói.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>>Google “tiến thoái lưỡng nan” trước ChatGPT (Phần 3)

Google vừa giới thiệu sản phẩm trí tuệ nhân tạo Bard, một đối trọng với ChatGPT

Google vừa giới thiệu sản phẩm trí tuệ nhân tạo Bard, một đối trọng với ChatGPT của OpenAI. Trước mắt, Google chỉ giới hạn, cho “một số người thử nghiệm đáng tin cậy” sử dụng trước, và sau đó sẽ ra mắt công chúng trong vài tuần tới. Bard được xây dựng trên mô hình xử lý ngôn ngữ mạnh mẽ của Google là LaMDA để lấy thông tin trên mạng và tạo các phản hồi “mới, chất lượng cao”.

Google cũng đã công bố kế hoạch cho các tính năng tìm kiếm giống như ChatGPT. Theo đó, họ sẽ sớm tích hợp AI vào bộ máy tìm kiếm cho các truy vấn có nhiều hơn một câu trả lời đúng. Trang kết quả trong tương lai có thể sẽ chắt lọc “thông tin phức tạp và nhiều quan điểm thành các định dạng dễ hiểu”.

Về phần mình, tuần trước, OpenAI đã công bố gói dịch vụ đăng ký 20 USD/tháng cho phiên bản cao cấp của ChatGPT. Nó có thể thiết lập tiêu chuẩn cho việc kiếm tiền từ AI. Và không giống như Google, nó chưa có quảng cáo.

Trong khi đó, Microsoft, công ty đã đầu tư hàng tỷ USD vào OpenAI, cho biết họ có kế hoạch tích hợp các công cụ AI vào tất cả các sản phẩm của mình và được cho là sắp thêm ChatGPT vào công cụ tìm kiếm của mình, Bing.

Cuộc chiến chatbot đã bắt đầu. Thông báo về Bard của Google xuất hiện ngay sau kế hoạch kiếm tiền từ ChatGPT của OpenAI. Trong khi đó, sau khi Google tuyên bố sẽ tham gia cuộc chơi chatbot, ngay ngày hôm sau, Microsoft đã công bố kế hoạch tích hợp ChatGPT vào Bing và trình duyệt web Edge. Tổng giám đốc OpenAI Sam Altman đã đăng lên Twitter rằng ông ấy “rất vui mừng” cho sự kiện này.

>>Tương lai của những AI “kiểu ChatGPT” (Phần 4)

Thực ra Google không còn xa lạ trong lĩnh vực AI này. Thậm chí, họ còn là người khai sinh ra “chữ T” trong ChatGP“T”. Chữ “T” đó là viết tắt của công nghệ Transformer, một công nghệ xử lý dữ liệu mà Google đã khai sinh, phát triển và có tiếng từ lâu.

Giới chuyên môn đánh giá, các ông lớn như Google hay Facebook đã có nhiều AI còn “xịn” hơn cả ChatGPT từ lâu nhưng họ vẫn giữ làm của riêng vì nhiều lý do khác nhau.

Nhưng sau khi ChatGPT được phát hành miễn phí cho công chúng, đạt được một tiếng vang quá lớn, Google có thể cảm thấy bị áp lực và phải giới thiệu Bard sớm hơn kế hoạch — và để bảo vệ danh tiếng trong lĩnh vực AI cũng như ngành công nghiệp tìm kiếm mang lại nhiều lợi nhuận của mình. Họ chiếm thế thượng phong với công cụ này, nhưng cạnh tranh đang trở nên rất gay gắt.

NHƯ VẬY LÀ:

Cuộc chiến AI này có vẻ là cuộc chiến về danh tiếng trên thị trường nhiều hơn là một cuộc chiến công nghệ thực sự.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> ChatGPT có thể “xâm chiếm” ngành tài chính?

ChatGPT, công cụ tương tác sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) thông minh nhất ở thời điểm hiện tại đang hiện tượng gây sốt trên toàn cầu với khả năng tương tác cao, cung cấp những câu trả lời nhanh, chính xác và tốt nhất cho các câu hỏi của người dùng. Công cụ này có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, trong đó có giáo dục. 

ChatGPT giúp ích cho nền giáo dục 

ChatGPT cung cấp thông tin chính xác và cập nhật về các chủ đề giáo dục, giúp giảng viên và học sinh dễ dàng truy cập và tìm hiểu thêm về một chủ đề cụ thể. Nó cũng có thể giúp học sinh tìm kiếm câu trả lời cho các câu hỏi họ có trong quá trình học tập. ChatGPT còn có thể giúp giảng viên tiết kiệm thời gian bằng cách tự động trả lời các câu hỏi thường gặp của học sinh, giúp họ tập trung vào các hoạt động giảng dạy quan trọng hơn.

Chia sẻ với phóng viên, em Vũ Thanh Thuý, học sinh lớp 9 trường THCS Thanh Liệt (Hà Nội) cho biết: “Em và bạn bè đều khá bất ngờ khi trải nghiệm ứng dụng này bởi nó có thể cho kết quả rất nhanh trong thời gian rất ngắn và lời giải từ ChatGPT cũng khá chi tiết, đem lại đáp án gần như rất chính xác”.

ChatGPT đưa ra đáp án nhanh chóng và chính xác trong thời gian ngắn. Ảnh: Thu Trang.

Nguyễn Trà My, sinh viên ngành Digital Marketing trường Cao đẳng thực hành FPT Polytechnic chia sẻ: “Tình cờ biết đến ChatGPT, em đã thử yêu cầu ứng dụng gợi ý cách làm bảng khảo sát đánh giá chất lượng cần những mục nào. Em rất ngạc nhiên vì kết quả ChatGPT đưa ra khá đầy đủ, độ chính xác lên đến 90%”.

Cũng theo như sinh viên này, để tránh giảm thiểu sự lạm dụng ChatGPT mang lại như để gian lận thi cử, không mất thời gian nghiên cứu, tìm tòi. “Em nghĩ nhiều người lo ngại rằng ChatGPT có thể khiến sinh viên gian lận khi thi cử nhưng theo em chỉ nên dùng  ChatGPT như là một công cụ hữu ích cho việc học và tham khảo để không mất đi khả năng tư duy, sáng tạo”.

Thay vì mất nhiều giờ làm việc để soạn giáo án thì ChatGPT chỉ mất vài phút. Đây là điều khiến nhiều giáo viên bất ngờ khi trải nghiệm ứng dụng này.

Liên quan đến vấn đề trên, cô Nguyễn Thị Vân Anh, giáo viên tại trường THPT Đống Đa (Hà Nội) cho biết: “Khả năng của ChatGPT có thể sử dụng ở nhiều lĩnh vực khác nhau, từ nội dung môn học cho đến đời sống, nó có thể giúp giáo viên soạn bài, đặc biệt khi sử dụng bằng tiếng Anh ngôn ngữ của nó có nội dung khá ổn. Nếu biết sử dụng đúng cách, ChatGPT sẽ là trợ thủ giúp giáo viên cập nhật, ứng dụng công nghệ vào bài giảng tạo ra sự hấp dẫn, sáng tạo cho học sinh”.

ChatGPT thiết kế bài tập tiếng Anh hỗ trợ giáo viên. Ảnh: Báo Thanh niên.

>> ChatGPT và cơ hội đổi mới ngành giáo dục

>> ChatGPT không chỉ là giải trí

Cần sử dụng ChatGPT đúng cách

ChatGPT có thể là ứng dụng hỗ trợ đắc lực cho học sinh và giáo viên trong việc cung cấp thông và xây dựng bài giảng. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng bên cạnh những lợi ích mà ChatGPT mang lại, chúng ta cần biết cách khai thác nó bởi khả năng hoàn thiện của nó chưa ổn định, ChatGPT chỉ cung cấp thông tin dựa trên những dữ liệu khổng lồ mà nó có, nếu quá lạm dụng sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực như người học có thể sử dụng để làm bài tập, đồ án, thậm chí là luận văn tốt nghiệp.

“Hiện tại khả năng hoàn thiện khi viết tiếng Việt của ChatGPT chưa ổn định, nhưng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI, nó sẽ sớm được hoàn thiện. Tuy nhiên, không thể khẳng định rằng thông tin mà ChatGPT cung cấp lúc nào cũng chính xác nên không thể hoàn toàn dựa vào AI để học và làm việc. Chúng ta cần biết chắt lọc thông tin, sử dụng ChatGPT như một công cụ hỗ trợ làm việc để không bị phụ thuộc vào công nghệ”. – Cô Nguyễn Thị Vân Anh chia sẻ.

Chia sẻ về ChatGPT, PGS.TS. Trần Thành Nam – Chủ nhiệm Khoa Các khoa học giáo dục, Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng: “Sử dụng đúng cách ChatGPT có thể là một người bạn trong lớp học và là một công cụ tuyệt vời cho học sinh và giáo viên. ChatGPT có thể là bản nháp để chúng ta xây dựng ý tưởng công việc, nó giúp ta tiết kiệm thời gian để làm việc nhanh hơn. Dựa trên dàn ý đầu tiên, bộ óc tư duy sáng tạo và phản biện của từng cá nhân sẽ viết tiếp để tạo nên những bài luận chất lượng nhất. Khi ChatGPT giải thích một khái niệm, qua đó ta có thể học thêm được nguồn vốn từ vựng lớn, bạn có thể đưa ra 1 khái niệm của riêng bạn mà nó còn tích hợp cả những đặc điểm của trí thông minh nhân tạo”.

“ChatGPT có thể hỗ trợ đắc lực cho việc tìm kiếm dữ liệu và xây dựng bài giảng của giáo viên. Bên cạnh những lợi ích mà ChatGPT đem lại thì trí thông minh nhân tạo vẫn còn sai sót, giáo viên cũng cần dạy học bằng cách đưa ra những câu hỏi kích thích sự tư duy sáng tạo, coi trọng tư duy phản biện trong quá trình kiểm tra đánh giá hơn là trí nhớ”. – PGS.TS. Trần Thành Nam nói.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> Giáo viên, học sinh “được” gì từ ChatGPT?

PGS.TS. Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa Các khoa học giáo dục, Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội nhấn mạnh khi trao đổi với phóng viên Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp.

Ông Nam cho biết, phần mềm trí tuệ nhân tạo ChatGPT đang là chủ đề nhận được nhiều sự quan tâm trên khắp thế giới đặc biệt là với ngành giáo dục. ChatGPT là một chatbot do OpenAI phát triển đã tạo nên cơn sốt trong thời gian qua. Đây là một mô hình ngôn ngữ lớn được đào tạo để tạo ra văn bản giống như con người tạo ra.

PGS.TS Trần Thành Nam – Đại học Giáo dục, Đại học Quốc Gia Hà Nội.

– Theo ông, điều gì khiến ChatGPT nhận được nhiều sự quan tâm gần đây nhất là đối với học sinh và giáo viên?

Theo tôi, ChatGPT nhận được nhiều sự quan tâm bởi khả năng tạo lập văn bản và lập trình AI thông minh. Bên cạnh đó, ChatGPT còn trả lời một cách tận tụy, tận tâm và chi tiết với ngôn ngữ giống như một người bạn chứ không phải là ngôn ngôn ngữ của máy. Đặc biệt, trong bối cảnh sau đại dịch khi mà chúng ta cảm thấy cô đơn, chát với ChatGPT sẽ có cảm giác mình như có một người bạn, một người đồng hành…

Trong học tập, do người dùng đưa ra những câu hỏi đánh đố ChatGPT và người dùng cảm thấy rất hứng thú khi phần mềm này trả lời và càng hứng thú hơn vi biết được độ thông minh của nó.

Chức năng ChatGPT là tạo lập văn bản và tạo hội thoại tương tác giữa con người và máy, nên nó cũng đáp ứng nhu cầu trong việc học tập cũng như giải toán, viết đoạn văn, đưa ra ý tưởng cho vấn đề của học sinh. Không chỉ vậy, ChatGPT  còn mang đến cho con người cảm giác được “tám chuyện”, được giải tỏa stress.

Vì những lẽ đó, với rất là nhiều người, ChatGPT trở nên rất hot và ấn tượng.

– ChatGPT đang từng bước tạo ra những thay đổi trong việc dạy và học, có thể viết được những bài luận hay giải một bài toán. Liệu đây sẽ trở thành một cơ hội hay một thách thức đối với giáo dục, thưa ông?

Theo tôi, ChatGPT trở thành cơ hội hay thách thức là do cách nhìn và cách nhận thức của mỗi người.

Trước đây, khi máy tính điện tử cầm tay ra đời, đã có những người lo lắng, sợ rằng học sinh sẽ lười tư duy toán, nhưng thực tế, chúng ta vẫn học toán đấy thôi. Hiện nay chúng ta vẫn mang máy tính điện tử cầm tay vào để hỗ trợ tính toán và tất nhiên là ChatGPT đang làm thay con người rất nhiều từ việc viết luận, làm thơ, viết code, thế nhưng ta hãy xem nó cũng giống như một công cụ để hỗ trợ hơn là một mối đe dọa.

Tôi nghĩ rằng bản thân mô hình Chabot AI này làm được rất là nhiều thứ, nhưng có những thứ rất đặc trưng của con người nó sẽ không làm được như sự sáng tạo hay là tư duy phản biện.

ChatGPT cũng không thể nào tự đưa ra một quan điểm hoàn toàn mới mà không dựa trên những thông tin đã có ở trên internet. Nó cũng không thể có một lập trường để bảo vệ quan điểm này tốt hơn bảo vệ quan điểm kia. Vì vậy nó sẽ ảnh hưởng đến giáo dục, nhưng hãy nhìn nó ảnh hưởng đến giáo dục theo nghĩa là giáo dục cũng phải tự cập nhật và đổi mới.

Nếu chúng ta chỉ có dạy cho học sinh những kiến thức có sẵn ở trong sách giáo khoa, thì ChatGPT có thể thay thế những giáo viên truyền thống. Nền giáo dục của chúng ta đang chuyển trọng tâm từ dạy chữ sang dạy người, các phẩm chất của con người thì chỉ có con người dạy được thôi. ChatGPT không thể nào dạy được phẩm chất con người hay truyền cảm hứng học tập, cũng như dạy một số kỹ năng mà học sinh cần thiết. 

>> ChatGPT có thể “xâm chiếm” ngành tài chính?

>> ChatGPT và cơ hội đổi mới ngành giáo dục

>> ChatGPT không chỉ là giải trí

ChatGPT nhanh chóng viết 1 đoạn văn về chủ đề người trẻ thất nghiệp sau khi ra trường. Ảnh: VOV 

– Nhiều người lo lắng giáo dục chịu tác động lớn khi ChatGPT phát triển, điển hình như học sinh dùng nó để gian lận thi cử, gian lận trong làm luận án… Quan điểm của ông về vấn đề này?

Thực tế cho thấy gian lận luôn là vấn đề mà trước khi ChatGPT ra đời chúng ta đang đối diện và khi có ChatGPT, nó chỉ làm cho vấn đề có nguy cơ hơn thôi. Cái chính chúng ta cần phải giải quyết được cái lõi của vấn đề – đó là tại sao người ta lại gian lận chứ không phải là có ChatGPT thì mọi người gian lận.

Chúng ta toàn đánh giá cá nhân và sự thành công của con người bằng điểm số, hay nói cách khác, chúng ta nghĩ đến chủ nghĩa thành tích, nếu chúng ta cho rằng chúng ta không còn coi trọng thành tích, không đánh giá một cá nhân thông qua thành tích nữa thì tự nhiên mọi người sẽ ít gian lận.

Tuy nhiên, những lo lắng về sự gian lận như vậy cũng chỉ là chuyện nhỏ. Chúng ta sợ sinh viên gian lận nhờ ChatGPT, nhưng thực tế hiện nay trên mạng có đầy những quảng cáo dịch vụ viết luận văn hộ, thi hộ tràn lan trên mạng, điều này đáng lo hơn.

Hãy những trao đổi thẳng thắn đối với người học về chính sách liêm chính trong học thuật. Hãy để cho các em thấy rằng được phép sử dụng ChatGTP như một công cụ hỗ trợ bằng công nghệ, nhưng sự hỗ trợ ấy sẽ không giúp cho các em qua môn, học sinh cần phải có thêm được cái sự đầu tư, sáng tạo của từng cá nhân nữa.

Quan trọng hơn, giáo viên sẽ phải thay đổi cách kiểm tra, đánh giá, dạy học theo cách tiếp cận dựa trên năng lực. Dạy học bằng cách đưa ra những câu hỏi kích thích tư duy sáng tạo, coi trọng tư duy phản biện trong quá trình kiểm tra, đánh giá hơn là trí nhớ.

– Vậy theo ông, chúng ta nên tận dụng ChatGPT như thế nào để giáo viên, học sinh sẽ được những lợi ích gì từ ChatGPT ?

 Thực tế có rất nhiều cách để ta tận dụng ChatGPT. Chúng ta có thể dùng ChatGPT làm bản nháp để xây dựng ý tưởng công việc, qua đó giúp ta tiết kiệm thời gian để làm việc nhanh hơn. Dựa trên dàn ý đầu tiên, bộ óc tư duy sáng tạo và phản biện của từng cá nhân sẽ viết tiếp để tạo nên những bài luận chất lượng nhất.

Ngoài ra, ta có thể đặt câu hỏi cho ChatGPT trả lời, sau đó chúng ta chấm điểm luôn chính sản phẩm ChatGPT tạo ra để xem ChatGPT có những gì chính xác, có những gì chưa chính xác, qua đó sẽ học được nhiều thứ hơn. Chúng ta học được những cái cái chung của trí thông minh nhân tạo và chúng ta có thể phê phán nó để sản phẩm này có sự hoàn hảo hơn.

Nếu muốn hiểu được khái niệm, muốn hiểu được cái cách thức hành văn, chúng ta có thể là đưa ra yêu cầu ChatGPT phải giải thích khái niệm này cho đứa trẻ năm tuổi, giải thích khái niệm này cho sinh viên giải năm nhất, hay giải thích khái niệm này cho cả một chuyên gia để xem cách nó sử dụng ngôn ngữ giải thích khái niệm như thế nào. Khi ChatGPT giải thích một khái niệm, ta có thể học thêm được nguồn vốn từ vựng lớn, bạn có thể đưa ra 1 khái niệm của riêng bạn mà nó còn tích hợp cả những đặc điểm của trí thông minh nhân tạo.

Nếu sử dụng đúng cách, ChatGPT có thể là một người bạn trong lớp học và là một công cụ tuyệt vời cho học sinh và giáo viên. 

– Xin cảm ơn ông!

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]